
Postaram się pokazać, jak wiele refleksji i skojarzeń – dzięki grze symboli, kompozycji i kolorystyki – może dostarczyć minimalistyczny obraz. Moje spojrzenie nie musi być zgodne z intencjami autorki, Katarzyny Kudełki, ale mam nadzieję, że nie wzbudzi jej sprzeciwu. W końcu dzieła są tworzone z myślą o wywoływaniu reakcji odbiorcy, a autor ma na to niewielki wpływ.
Co widać?
To proste pytanie jest często pomijane przez znawców sztuki. Mimo to pozwolę sobie je zadać. Zobaczmy, co z tego wyniknie.
Flaga
Gdy przymrużę oczy widzę flagę jakiegoś państwa.
Taka flaga to mocna deklaracja przynależności. Jednak jej kolorystyka jest bardzo osobista, jedynie granat jest podobny do tego z oficjalnych flag państwowych. A więc to jakaś indywidualna deklaracja. Autorka wyraża silne przekonanie. O czym? Czy obecność postaci i planet coś wyjaśnia? Wrócimy do tego na koniec.
Minimalizm symboli
Popatrzmy na skąpy zestaw przedmiotów ujętych w kadrze. Sylwetka postaci, architektoniczna bryła i niebo, oraz światło. Każdy element przedstawiony jest z minimalistyczną subtelnością.
Postać uproszczona do konturu kobiety stoi w pozie neutralnej, lecz nie swobodnej. Tak stoi ktoś, kto stara się nic nie wyrażać. A może jest to tylko symbol osoby, kobiety, tajemniczej kobiety. Duch?
Element ściany z wielkim oknem stanowi barierę oddzielającą nas od postaci.
Niebo wypełniające podłoże wprowadza nutkę surrealizmu.
Zwraca uwagę obecność cienia na górnej powierzchni muru.
Melancholia
Giorgio de Chirico (1888–1978)
Taki zestaw elementów: tajemniczy kontur kobiety, cień, proste bryły architektoniczne, niebo oraz zwichrowaną perspektywę, która buduje surrealistyczną przestrzeń, odnajdziemy w obrazie Melancholia ulicy Giorgia de Chirico.
Alienacja
Edward Hopper (1882–1967)
W układzie tych niewielu elementów można też dostrzec echa innego słynnego obrazu.
W Nocnych markach Hoppera przestrzeń podzielona jest na wnętrze i zewnętrze prostym elementem architektonicznym, umieszczonym w widoku podobnie jak u Kudełki. Tu również centralną postacią jest kobieta widziana przez obserwatora z dystansu. Autor stawia nas, obserwatorów, na zewnątrz. Bariera separuje od głównej bohaterki.
Galeria
Mystery and Melancholy of a Street, 1914
Nighthawks, 1942
Kierunki
Wszystkie te obrazy łączy koncepcja kompozycji opartej na trzech głównych kierunkach.
Malarstwo współczesne
Próby znalezienia podobnych dzieł w internetach pokazują, że autorce blisko do wielu współczesnych twórców, którzy chętnie pokazują człowieka w pustych architektonicznych przestrzeniach. A jednak dostrzegłem w tym dziele wyjątkowość.
Co wyjątkowego widzę w tym obrazie?
Kompozycja
Autorka złożyła ten widok z dużych obszarów. Gdy na nie patrzę, mam wrażenie spokoju, ponieważ wszystkie elementy są zrównoważone.
Planety
Na koniec dodam, że obecność planet prowokuje mnie do rozważań o relacji człowieka z Absolutem. A Was?
Mój wybór
Tytuł obrazu Mój wybór każe zadać pytanie, czy Autorka przed tym wyborem stoi, czy już go dokonała. Czy jest nim stanięcie za barierą? Co jest tą barierą? Czy postać za barierą widzi kosmos pod swoimi stopami, czy też jest go nieświadoma?
A to już Twój wybór.
Czy można owocnie podróżować po świecie współczesnego malarstwa bez zaglądania do opisów kuratorskich i książek wypełnionych interpretacjami? Oceńcie sami. Najlepiej błądząc okiem po galerii internetowej newgallery.pl
Zapraszamy